Jak opanować swoje emocje – czyli jak rozwijać swoją dojrzałość emocjonalną

Jak opanować swoje emocje – to pytanie pewnie zadaje sobie każdy, kim kiedykolwiek targały silne emocje. Jeśli po takich sytuacjach zastanawiacie się jak można lepiej zarządzać swoimi emocjami i co właściwie oznacza bycie emocjonalnie dojrzałą osobą – to tu znajdziecie odpowiedź. Moim zdaniem to naprawdę ciekawe zagadnienie, którego zrozumienie sprawia, że po prostu żyje sie lepiej. Kluczem do zrozumienia naszych emocji jest świadomość, że nie jesteśmy skazani na ich bierne odczuwanie. Możemy wpływać na to, jak się czujemy, i tym samym lepiej radzić sobie z trudnymi sytuacjami. Brzmi jak magia? Wcale nie – to umiejętność, którą każdy z nas może rozwinąć. Chciałabym dziś przedstawić Wam kilka praktycznych sposobów na to, jak możemy zacząć zarządzać swoimi emocjami.

Jak działają nasze emocje?

Zanim zaczniemy skutecznie zarządzać emocjami, warto zrozumieć, jak ten proces wygląda. Każda emocja, której doświadczamy, to odpowiedź na bodziec, który nas w jakiś sposób porusza. To może być cokolwiek – od dźwięku dzwoniącego telefonu po nieoczekiwaną wiadomość. Nasz umysł natychmiast interpretuje ten bodziec, a nasze ciało zaczyna reagować: serce może przyspieszać, dłonie robią się wilgotne, a my zaczynamy odczuwać emocje, np. lęk czy złość. Co ważne, ten proces dzieje się błyskawicznie, często zanim nawet zdążymy go zauważyć.

Ale teraz najciekawsze – możemy przerwać tę automatyczną reakcję i wpłynąć na to, jak będziemy czuć się w danej sytuacji.

Jak opanować swoje emocje – strategie zarządzania emocjami

Psycholog James Gross opracował model regulacji emocji, który pomaga lepiej zrozumieć, jak możemy zarządzać swoimi uczuciami. Podzielę się z Wami kilkoma strategiami, które ja sama często stosuję i które mogą okazać się przydatne również dla Was.

Czytaj także:

Matkowanie w związku – czy to naprawdę jest to o czym marzysz?

1. Wybór i modyfikacja sytuacji

Pierwszym krokiem w zarządzaniu emocjami jest świadome wybieranie sytuacji, które wpływają na nasze samopoczucie. Na przykład, jeśli wiem, że na spotkaniu z pewną osobą poczuję się nieswojo, mogę zdecydować, by usiąść z dala od niej. Unikanie sytuacji, które wywołują negatywne emocje, to dość skuteczna taktyka, ale ważne jest, aby nie stosować jej zbyt często. Nie możemy przez całe życie unikać trudnych sytuacji – czasem warto stawić im czoła, bo dzięki temu możemy się rozwijać.

2. Przekierowanie uwagi

Druga strategia polega na odwróceniu naszej uwagi od negatywnych bodźców. Na przykład, kiedy czuję stres, staram się skoncentrować na czymś innym – np. na głębokim oddychaniu lub przypomnieniu sobie, jak wcześniej poradziłam sobie w podobnej sytuacji. Możemy też spróbować zająć myśli czymś zupełnie innym – np. słuchaniem muzyki lub zajęciem się czymś przyjemnym. Unikając ciągłego rozmyślania o problemach, czyli tzw. ruminacji, łatwiej nam zapanować nad emocjami.

3. Zmiana sposobu myślenia

Kolejną metodą jest świadoma zmiana sposobu, w jaki myślimy o danej sytuacji. Jeśli na przykład zrobiłam coś, co uznaję za błąd, zamiast się za to obwiniać, staram się pomyśleć, czego mogę się nauczyć na przyszłość. Nazywamy to pozytywną reinterpretacją. Możemy też spojrzeć na sprawę z perspektywy czasu i zapytać siebie: „Czy to będzie ważne za pięć lat?”. To pomaga nam zrozumieć, że często niepotrzebnie nadajemy pewnym sprawom zbyt duże znaczenie, co tylko potęguje negatywne emocje.

4. Modulowanie reakcji

Gdy już doświadczamy emocji, które trudno opanować, możemy spróbować bezpośrednio wpłynąć na to, jak reagujemy. Najprostszym sposobem jest skupienie się na oddechu lub wykonanie ćwiczeń relaksacyjnych. Kolejnym – zaczęcie odliczania od jakiejś kosmicznej liczby typu 574, 573, 572… i tak dalej. To na tyle skutecznie zajmie nasz mózg, że chwilowo zapomnimy o emocjach które odczuwaliśmy. I nie damy im się rozwinąć do gigantycznych rozmiarów – kiedy już nie panujemy nad sobą. Innym świetnym rozwiązaniem jest aktywność fizyczna – nawet krótki spacer może pomóc nam uwolnić napięcie. Czasami wsparcie bliskiej osoby, która zrozumie naszą sytuację, działa cuda.

Rozwijanie inteligencji emocjonalnej

Dojrzałość emocjonalna ściśle wiąże się z rozwijaniem inteligencji emocjonalnej – umiejętności rozpoznawania i zarządzania swoimi uczuciami oraz rozumienia emocji innych ludzi. Co możemy zrobić, by rozwijać naszą inteligencję emocjonalną?

• Zwiększ samoświadomość: Staraj się uważnie obserwować swoje emocje w ciągu dnia. Co je wywołuje? Jak reaguje Twoje ciało? Im bardziej świadoma będziesz swoich wzorców emocjonalnych, tym łatwiej będzie Ci nad nimi panować.
• Praktykuj wdzięczność: Częste docenianie drobnych rzeczy w życiu pomaga przesunąć uwagę na pozytywne aspekty, co z kolei ułatwia regulację trudnych emocji, gdy te się pojawią.
• Rozwijaj empatię: Staraj się lepiej zrozumieć emocje innych ludzi. To nie tylko poprawia relacje, ale także pomaga lepiej zrozumieć swoje własne uczucia i reakcje.

Dlaczego nie warto tłumić emocji?

Wiem, że czasem kuszące jest po prostu „odciąć się” od trudnych emocji, ale badania pokazują, że to nie jest najlepsze rozwiązanie. Tłumienie emocji może prowadzić do problemów z pamięcią, trudności w wyrażaniu uczuć oraz osłabienia relacji z innymi. Zamiast tego warto uznawać swoje emocje i starać się na nie reagować w zrównoważony sposób.

Jak opanować swoje emocje – zalety zmiany perspektywy

Jedną z najlepszych strategii, które stosuję na co dzień, jest poznawcza reinterpretacja, czyli zmiana sposobu myślenia o danej sytuacji. To nie tylko pomaga mi lepiej radzić sobie ze stresem, ale również poprawia moje funkcje poznawcze i relacje z innymi. Osoby, które umieją spojrzeć na sprawy z dystansem, są bardziej przewidywalne i łatwiejsze do zrozumienia dla otoczenia, co sprawia, że ich relacje z innymi są silniejsze.

Jak rozwijać dojrzałość emocjonalną?

Dojrzałość emocjonalna to proces, który trwa przez całe życie. Nie chodzi o to, by unikać negatywnych emocji, ale by zyskać większą kontrolę nad nimi, tak aby nie przytłaczały nas. Stosując opisane strategie, możemy krok po kroku lepiej radzić sobie z wyzwaniami życia codziennego, a nasze relacje, zdrowie psychiczne i ogólne samopoczucie znacząco się poprawią.

Mam nadzieję, że te wskazówki pomogą Wam na Waszej drodze do większej emocjonalnej dojrzałości. Sama wiedza o tym, jak opanować swoje emocje – jest ważna, jednak dużo ważniejsze jest stosowanie jej w praktyce

Zdjęcie główne: Henryk Niestrój z Pixabay