W dzisiejszym wpisie chciałabym Wam przybliżyć objawy ADHD u kobiet. Jak już wiecie z poprzednich wpisów – ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, to zaburzenie neurologiczne, które może znacząco wpływać na codzienne życie. Choć często kojarzone jest z dziećmi, ADHD występuje również u dorosłych. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że objawy tego zaburzenia mogą wyglądać inaczej i z reguły wyglądają inaczej u kobiet niż u mężczyzn. W tym artykule chciałabym przybliżyć Wam, jak ADHD manifestuje się u kobiet i dlaczego tak często pozostaje nierozpoznane.
Objawy ADHD u kobiet
Kobiety z ADHD często doświadczają objawów, które różnią się od tych, które obserwuje się u mężczyzn. Po pierwsze i najważniejsze ADHD jest u nich mniej widoczne w ruchu. U chłopców i mężczyzn najczęściej widać nadpobudliwość ruchową. Dlatego dość często są diagnozowani już jako dzieci. Jako chłopcy nie potrafią dostosować się do warunków panujących w klasie, nie są w stanie wysiedzieć w ławce 45 minut. I to widać – energia ich rozsadza. Często przeszkadzają nauczycielom na tyle – że Ci nie są w stanie prowadzić lekcji. A skoro tak – zaczynają się nimi interesować, szukać powodu problemów, wysyłać na diagnozy. U dziewczynek i kobiet ADHD wygląda inaczej.
Zamiast typowej dla chłopców ruchliwości – często jest gadatliwość.
Nie ma skakania po ławce – jest gryzienie długopisów czy bawienie się włosami.
Zamiast złości i agresji – są wybuchy płaczu – wydawałoby się zupełnie bez powodu, albo odpływanie i myślenie o przysłowiowych niebieskich migdałach.
Ponadto nacisk społeczny na dziewczynki – by były grzeczne – jest znacznie większy. Dlatego też znacznie szybciej i skuteczniej potrafią maskować objawy swojego zaburzenia od płci przeciwnej. Co jednak nie prowadzi do rozwiązania problemu. Prowadzi jedynie do tego – że trudniej go zauważyć i w efekcie pomóc.
Najczęstsze objawy ADHD u kobiet:
Czytaj także:
Prokrastynacja a ADHD: Jak je rozróżnić i radzić sobie z nimi?
Trudności z koncentracją: Kobiety z ADHD mogą mieć problem z utrzymaniem uwagi na zadaniach, zwłaszcza tych, które są monotonne lub mało interesujące. Dlatego mogą mieć większe problemy z wywiązywania się z obowiązków przypisywanych do roli matki czy żony. Sprzątanie, pranie, prasowanie, przygotowywanie posiłków jest dla nich większym wyzwaniem i znacznie gorzej sobie radzą z typowymi obowiązkami domowymi – które często są monotonne i nudne. Innym przykładem trudnosci z koncentracja może być rozkojarzenie podczas rozmowy. Jeśli kobieta z ADHD uzna, że temat nie jest dla niej interesujący – ciężko jej utrzymać uwagę na rozmowie i odpowiednie skupienie na rozmówcy
Zapominanie i dezorganizacja: Zapominanie o ważnych datach, gubienie rzeczy, trudności w planowaniu dnia – to standardowe objawy. I jasne – są one na tyle typowe- że mogą być ignorowane – każdemu przecież zdarza się zapomnieć gdzie położył klucze. Jednak w przypadku osób z ADHD takie sytuacje są nagminne. I ich częstość występowania jest znacznie większa, niż u osób neurotypowych. Kobiety z ADHD często zyskują miano osób roztrzepanych i roztargnionych, które bardzo często zapominają o danym słowie czy zaplanowanych spotkaniach. Dość często z wykonywanego zadania wyrywają je nawet ich własne myśli, nie mówiąc już o innych czynnikach zewnętrznych.
Nadmierna wrażliwość emocjonalna: Kobiety mogą być bardziej podatne na wahania nastroju, uczucie przytłoczenia i lęk. Ponadto z ich roztrzepaniem i brakiem uważności od dziecka poddawane są ocenie. Zarówno w domu, sąsiedztwie, jak i w szkole. I to nie jest z reguły dobra ocena. Większość ludzi nie rozumie, dlaczego zwykłe wydarzenie wywołuje potok łez, czy nadmierny entuzjazm. A jeśli jeszcze nikt nie wie – łącznie z samą osobą zainteresowaną – że za jej zachowaniem stoi ADHD – tym łatwiej o przypięcie łatki, czy bycie obiektem żartów i drwin. W efekcie czego samoocena kobiet z ADHD od dziecka szoruje po dnie i często tak już zostaje przez wiele lat. Inna opcja to próbowanie dorównać do reszty, staranie się nie wyróżniać z tłumu, robić to co inni. Jednak przez to nudne zajęcia – nagle nie staną się fascynujące. W efekcie czego kobieta ADHD-owiec zamiast rozwijać swoje mocne strony – cały czas stara się doskoczyć do norm i wymagań, które bardzo ciężko jest je spełnić. Przez co czuje że jest inna, że nie pasuje do reszty, że czegoś jej brakuje. Jeśli takie przekonania utrzymują się dłuższy czas – mogą prowadzić do depresji, zaburzeń lękowych, czy trudniejszego nawiązywania relacji z innymi ludźmi. Kilkukrotne zaufanie i sparzenie się na drugim człowieku – w ostateczności może prowadzić do zamknięcia sie w sobie i zaprzestania podejmowania prób tworzenia kolejnych relacji
Problemy z zarządzaniem czasem: Trudności w dotrzymywaniu terminów, spóźnianie się, przeciąganie zadań. To typowe problemy z którymi zmagają sie osoby z ADHD. Występuje u nich tzw. ślepota czasowa, której poświęcę osobny wpis na tym blogu. W skrócie polega na tym, że dla osoby z ADHD czas nie istnieje. Jest tylko tu i teraz. A termin za 15 minut jest równie nieokreślony jak za godzinę, dwa dni czy tydzień. Osoby z ADHD nigdy nie są w stanie prawidłowo przewidzieć upływ czasu. Dlatego część z nich notorycznie się spóźnia. Druga grupa radzi sobie z tym problemem w ten sposób – że są dużo przed czasem – byle tylko się nie spóźnić.
Impulsywność: Skłonność do podejmowania decyzji pod wpływem chwili, bez przemyślenia konsekwencji. Tu jest także odkładanie zadań na bliżej nieokreślone później, o czym pisałam we wpisie o prokrastynacji i ADHD. Gdzie jest wiadomo, że czymś trzeba się zająć – ale robi się dokładnie wszystko – byle do tego nie podejść. Druga skrajność równie częsta to problemy z hiperfokusem – na który też poświęcę osobny wpis. Tylko dajcie mi trochę czasu. W każdym razie jeśli włączy Ci się hiperfokus – nie jesteś w stanie zająć się czymkolwiek innym. Twoje myśli i działania poświęcone są właśnie temu tematowi. Niczemu innemu. I nie ma znaczenia, jak ważne są inne rzeczy do zrobienia. Zrobisz tylko to – na czym aktualnie się skupiłaś i nic innego nie będzie miało znaczenia. Impulsywność w ADHD przejawia się także w relacjach z innymi ludźmi. ADHD-owcy znacznie częściej i bardziej czują się odrzuceni. Szczególnie kobiety. Jak dodamy do tego bezpośredniość – to wybuch emocjonalny może drugą stronę znieść z powierzchni ziemi. Tym bardziej jeśli kobieta z ADHD – nie wie że je ma. I jaka jest przyczyna jej zachowania.
Zmęczenie i wyczerpanie: Stałe poczucie zmęczenia, które nie jest związane z fizycznym wysiłkiem. Wiąże się to z tym – że u każdej osoby z ADHD skoki energii bywają dość spore. Są godziny – kiedy takie osoby mają nadmiar energii i nie wiedzą co z sobą zrobić – by ją rozładować. By za chwilę czuć się jak wypompowany balon. Przy czym u kobiet – bardzo często przeważa ten drugi stan. Stąd poczucie zmęczenia i wyczerpania, brak energii do działania. Co jest tym dotkliwsze, gdy dana kobieta wie i pamięta te czasy – kiedy mogła góry przenosić. Dosłownie i w przenośni. No i wtedy zaczyna sie wyrzucanie sobie – czemu jestem taka a nie inna, czemu dziś mam problem choćby palcem ruszyć.
Różnice w objawach ADHD u kobiet i mężczyzn
Różnice – jeśli chodzi o objawy ADHD u kobiet i mężczyzn mogą wynikać z różnych czynników biologicznych i społecznych. Tak jak pisałam wyżej – mężczyźni z ADHD często wykazują bardziej widoczne objawy nadpobudliwości, takie jak hiperaktywność i impulsywność. Kobiety natomiast częściej doświadczają problemów związanych z koncentracją i organizacją, impulsywnością i brakiem energii – co może być mniej oczywiste dla otoczenia. Z tego powodu ADHD u kobiet jest często diagnozowane później, jeśli w ogóle.
Diagnozowanie ADHD u kobiet
Objawy ADHD u kobiet są cięższe do rozpoznania – co powoduje, że i diagnoza jest często trudniejsza do postawienia. Po pierwsze dlatego że kobiety często starają się ukrywać swoje trudności, co sprawia, że objawy mogą być mniej widoczne. Nauczyły się to robić za dziecka, ponadto jeśli są już dorosłe często wypracowały szereg zachowań, które ułatwiają im funkcjonowanie ze swoim zaburzeniem. Przykładem może być noszenie w torebce całej apteczki. Mogą tam lądować inne rzeczy, które ułatwiają codzienne funkcjonowanie, nawet jeśli zwykle nie są potrzebne. Albo noszenie od poniedziałku czegoś w torebce – mimo że potrzebne to będzie dopiero na piątek. I takich zachowań na zapas – jest cała masa.
Po drugie diagności mogą nie rozpoznawać objawów ADHD u kobiet, przypisując je innym problemom, takim jak depresja czy lęk. Dlatego ważne jest, aby zwrócić uwagę na specyficzne objawy i częstość ich występowania. Bo jak już pisałam wyżej – pojedyncze objawy mogą występować u każdego. Jednak jeśli występują znacznie częściej i intensywniej – warto to sprawdzić. I szukać pomocy u specjalistów, którzy mają doświadczenie w diagnozowaniu ADHD u dorosłych, zwłaszcza kobiet.
I na tym kończę dzisiejszy wpis. Oczywiście zdaję sobie sprawę – że dopiero dotknęłam się z górą lodową jaką jest ADHD. Jednak stopniowo i krok po kroku postaram się zwiększać ilość informacji o tym zaburzeniu na blogu, szczególnie u kobiet.
Obrazek wyróżniający: Obraz Ivana Tomášková z Pixabay
0 komentarzy